Nieuwe aanwinst Freek van Rhoonstraat

Freek van Rhoonstraat
Frans Funke Küpper (1908 – 1993)
olieverf op doek, 38 x 49 cm

Iemand is weggelopen van zijn werk: een emmer is haastig opzij gezet, de bezem is tegen een pleedeur beland, klompen zijn te drogen gezet tegen de muur, een deur is wagenwijd open blijven staan. De schilder gunt ons een moment in een stil straatje met de weidse naam Freek van Rhoonstaat, allang vergeten en verdwenen.

De schilder van deze nieuwe aanwinst van het Katwijks Museum is Frans W.A. Funke Küpper (Rotterdam 1908 – Haarlem 1993). Hij schildert dit doek in 1929. Hij is dan 21 jaar. Frans Funke Küpper treedt in de voetsporen van zijn vader Anton Funke Küpper, die hem leert tekenen en schilderen. Hij wordt in de eerste plaats een veelzijdig tekenaar. Het zit kennelijk in de familie, zijn broers Anton en Theo volgen vrijwel dezelfde route. Frans begint zijn creatieve leven in 1931 als reclameontwerper bij de Rotogravure Mij. in Leiden. In 1934 gaat hij aan het werk in de reclameafdeling van de uitgeverij de Spaarnestad in Haarlem. Deze afdeling wordt in 1935 opgeheven. Frans blijft in dienst als freelancer en wordt illustrator en striptekenaar, maar ook schilderen en aquarelleren beheerst hij. Gaandeweg ontwikkelt hij zich tot een heel vaardig striptekenaar. Tot in de Tweede Wereldoorlog maakt hij een zestal vervolg strips. Contrastwerking speelt in zijn tekeningen een grote rol. Na de oorlog wordt hij toch vooral de kunstschilder.

De jonge kunstschilder heeft kennelijk een voorschot genomen op de toekomst. We zien een straatje waarin de tegenstellingen duidelijk zijn: de roodbruine straatstenen en dakpannen en daartussen in de witte gevels. Die hobbelige keien brengen tussen de witte muren beweging in het straatje. Een kar moet over die keien een geweldige herrie hebben gemaakt. De twee klompen tegen het zwarte stuk muur zuigen als het ware onze blik dieper het straatje in, de bocht om. De twee plees tegen de buitenmuur en wellicht nog in gebruik voor de hele straat, breken het wit dat links overheerst. Waar de lucht een beetje flets blijft, is het contrast tussen dat roodbruin en wit de grote charme van dit schilderij.

Maar…..zal de nieuwsgierige lezer zich afvragen: wie was Freek van Rhoon en waar was die straat? Freek van Rhoon (1757 – 1838) is in het begin van de 19e eeuw een van de negen bakkers in Katwijk. De controleur van de directe belastingen meldt in 1821 dat bij metingen van de hoeveelheid gebruikte balen tarwe en rogge, Freek van Rhoon qua omzet de grootste bakkerij van Katwijk is. Van Rhoon is naast bakker ook lid van de gemeenteraad en vermoedelijk een man van aanzien. Wellicht is dat de reden geweest dat de straat waar hij zijn bakkerij had, op de hoek van de Badstraat, naar hem is vernoemd. In 1865 vestigt bakkerij Korndörffer zich in het pand van Freek van Rhoon. De Freek van Rhoonstraat liep van het huidige Emmaplein naar de Badstraat en kwam daar uit tegenover waar vroeger de firma Bloot zat en waar nu Domino Pizza is gevestigd. In 1972 wordt de straat afgebroken. Tussen het Emmaplein en de Badstraat winkelt en flaneert het Katwijk van vandaag. Opnieuw brengt het Katwijks Museum met dit nieuwe schilderij een verloren tijd in beeld.

Ton Hetebrij